Wanneer de kwetsbare onder ons een ethische vraagstuk worden | Coronacolumn

Amstelwijck Park, Dordrecht 

 

Straks, wanneer het virus ongecontroleerd om zich heen grijpt en er meer mensen ziek worden dan de IC aan kan. Wanneer de maximale IC capaciteit bereikt wordt, dan moeten artsen volgens protocollen een ethische keuze gaan maken. En gaat het bij de selectie procedure niet alleen meer om medische kwesties. Of toch wel? Het zijn namelijk de kwetsbare onder ons, waarbij eerst met man en macht aan gewerkt werd om hen te beschermen, die straks bij een tekort aan IC bedden wel als eerste een IC bed af moeten staan.

Ethische keuzes noemen ze het, met een dun lijntje naar lichamelijke- en leeftijdsdiscriminatie. Het volgende voorbeeld wordt geschetst: wanneer een opa en een kleinkind op de IC terecht komen is er slechts één bed beschikbaar. De opa zal dan het kind het bed geven omdat deze nog een heel leven voor zich heeft. Schrijnend, maar ergens kan ik dat nog volgen. Gezond jong vlees met een heel leven voor zich heeft voorrang op iemand die al ruim heeft geleefd. Maar zal het jongetje ook voorrang krijgen als hij een complexe medische geschiedenis heeft en/of een geestelijke of lichamelijke beperking? Waar trekken ze dan de grens?

 

“Die ethische kwesties worden ongemerkt in meerdere facetten in het leven al toegepast. Daar kraait geen gezonde haan naar.”

 

Waar ik mij namelijk zorgen om maak zijn de andere mensen die onder de kwetsbare samenleving vallen. De gehandicapten, mensen met een complexe medische geschiedenis en de ernstige chronisch zieken onder ons. Een grote medische vijver waar straks veel in gevist zal worden. Gevolgd door de (chronisch) zieken die minder afhankelijk zijn van hulp, maar wel ernstige tot zeer ernstige lichamelijke klachten ondervinden op dagelijkse basis. Waar ik er zelf ook één van ben. Wij vallen een categorie lager als de extreem kwetsbare, maar wel de eerstvolgende in lijn wanneer de frontlinie in deze Coronaoorlog overspoeld gaat worden met ernstig zieke patiënten.

De mensen die sowieso al de randverschijnselen van een bloeiende economie zijn, we vallen altijd al tussen wal en schip. Er wordt gezegd dat wij volledig deel mogen maken aan de maatschappij, maar in praktijk blijken gezonde mensen altijd al een kleine voorsprong te hebben. Ons levensonderhoud is al fors duurder, er is minder kans op werk, inkomsten liggen beduidend lager en de kans op een hypotheek voor een koophuis, of zelfs bij inschrijvingen voor een huurhuis, neemt als er gezonde gezinnen in de rij staan direct al drastisch af. Die ethische kwesties worden ongemerkt in meerdere facetten in het leven al toegepast. Daar kraait geen gezonde haan naar, dat kan ik je wel vertellen.

 

“Als we naar de ethische beredenering kijken, ligt de kwaliteit van leven bij kwetsbare mensen misschien wel veel hoger.”

 

Ik ben bang. Bang dat als ik ziek word een leeftijdsgenoot met een gezond lichaam voorrang zal krijgen. Mijn lichaam ging namelijk jaren geleden al kapot. Maar als we naar de ethische beredenering kijken dan is mijn kwaliteit van leven misschien wel veel hoger dan die van een ander. Dit geldt voor veel mensen die nu onder de kwetsbare onder ons vallen. Er word niet naar kwaliteit gekeken. De wereld is simpelweg niet voor ons gemaakt. En geluk is vooralsnog nog niet te koop.

Ik ben bang dat er straks nog verder op geschaald moet worden en de criteria voor de kwetsbare doelgroep aangescherpt gaan worden. De ethische kwesties steeds schrijnender gaan worden. Tegelijkertijd ben ik blij dat ik zelf geen arts ben en deze keuze niet moet maken. Maar het doet wel zeer. Het zaait onrust en vooral heel veel angst.

Dat terwijl er wordt geroepen dat er plaats is voor iedereen in deze samenleving. De wil om te leven groot is en de kracht om een leven met beperkingen te laten slagen minstens net zo groot is. Krachtige mensen met een doorzettingsvermogen waar je U tegen zegt, dit alles tegen een veel lagere prijs. En in crisistijden als deze, als de nood écht aan de man is deze mooie mensen uiteindelijk bij voorbaat al aan het kortste eind zullen trekken, vraag ik mij echt af waarom dit leven dan zoveel minder waard is dan dat van iemand wat één ding mee heeft in het leven, en dat is zijn of haar medische status.

 

P.s. hier vind je mijn vorige Coronacolumn – heel Nederland een beetje chronisch ziek.