Het is iets wat wij dagelijks doen, maar eigenlijk veel te weinig aandacht aan besteden. En dan heb ik het over het poetsen van je tanden. Het liefst hebben wij allemaal een stralende, witte glimlach. Slaan wij met zijn allen aan het bleken, vliegen tandpasta’s die jouw tanden witter maken over de toonbank en moet het vooral zo goedkoop mogelijk zijn. Om de stoffen die in tandpasta zitten lijkt niemand zich druk te maken. Want wat de tandarts aanbeveelt, dat kopen wij. Maar hoe zit het nu eigenlijk met het verschil tussen natuurlijke tandpasta’s en de drogisterij merken die veelal fluoride bevatten? Hoe schadelijk zijn de ingrediënten voor jouw gezondheid? En waar kan je jouw tanden het beste mee poetsen? Ik zet het vandaag allemaal op een rijtje.

 

Wel of geen fluoride?

 

 

Natriumfluoride is een giftig zout met als brutoformule NaF.^[4] Het komt in de natuur voor onder de vorm van het mineraal villiaumiet.

Wanneer je op internet de zoektocht opent over Fluoride (en als we het over de stof hebben die in tandpasta zit, heb ik het eigenlijk over Natriumfluoride) word je bedolven onder de wisselende berichten. Dat fluoride een giftig mineraal is staat vast.  Het is namelijk in pure vorm een giftig industrieel afvalproduct. Maar de verhalen over de mate waarin het schadelijk zal zijn wisselen enorm. Ook de beschermende werking van fluoride op het gebit wordt met verschillende wetenschappelijke onderzoeken wel of niet aangetoond. En de positieve verhalen lijken vooral kracht bijgezet door de mensen die er baat bij hebben dat het gebruikt wordt. Maar om dit te begrijpen, moeten we eerst een klein beetje meer de diepte in gaan.

 

 

Wat is fluoride?

Fluoride is ontdekt tijdens het maken van de eerste atoombom. Het werd al snel duidelijk dat fluoride, zeker in grote hoeveelheden schadelijk is voor de hersenen. En mensen kregen er bruine tanden van. Wie het heeft verzonnen om dit na de oorlog aan tandpasta toe te voegen moet er blijkbaar toch iets in gezien hebben. En vandaag de dag wordt Natrium Fluoride verwerkt in bijna alle tandpasta’s, en het drinkwater in o.a. Australië en Amerika, om op deze manier gaatjes en tandbederf te voorkomen. Maar zelfs de onderzoeken die gedaan om het positieve effect van fluoride in drinkwater aan te tonen spreken elkaar tegen.

Fluoride wordt vaak omschreven als een medicijn dat wordt ingezet om tanden en botten te versterken. Door de Fluoride worden tanden minder snel aangetast door bacteriën die o.a. gaatjes veroorzaken. En als de fluoride wordt opgenomen in tandglazuur zullen naar zeggen tanden ook beter bestand zijn tegen tandbederf. Het wordt namelijk in kleine hoeveelheden aan tandpasta toegevoegd. En er wordt gezegd dat wanneer je het niet inslikt het niet gevaarlijk voor de gezondheid is. Om deze reden wordt het dan ook massaal aangeprezen door tandartsen. En zijn wij opgegroeid met tandpasta’s die fluoride bevatten.

 

Aanbevolen inname (bron)

• 0-2  jaar, vanaf de doorbraak van de 1e tand: 1 keer per dag tandenpoetsen met fluoride-peutertandpasta (0,05-0,075% fluoride)
• 2-5 jaar: 2 keer per dag tandenpoetsen met fluoride-peutertandpasta (0,05-0,075% fluoride)
• Vanaf 5 jaar: 2 keer per dag tandenpoetsen met fluoride-tandpasta (0,1-0,15 % fluoride)

 

Aanvaardbare bovengrens (bron)

Voor een veilige inneming van fluoride zijn door de Europese VoedselveiligheidAutoriteit(EFSA) de volgende bovengrenzen vastgesteld:

• 1,5 milligram per dag voor kinderen van 1 tot 3 jaar
• 2,5 milligram per dag voor kinderen van 4-8 jaar
• 5 milligram per dag voor kinderen van 9-14 jaar
• 7 milligram per dag voor volwassenen

 

 

Maar er is een keerzijde

Steeds meer onderzoeken wijzen namelijk uit dat zelfs de kleine hoeveelheden die wij dagelijks binnen krijgen al nadelige gevolgen kan hebben op je gezondheid. In 2014 is het zelfs opgenomen in de lijst van stoffen die giftig zijn voor de hersenen en je zenuwstelsel (lijst met neurotoxines). En onderzoek heeft aangetoond dat zelfs een laag niveau van inname kan leiden tot aantasting van ons gebit en botten.

Nu hoor ik je denken, wat als ik de tandpasta niet inslik, dan is er toch niets aan de hand? Het wordt namelijk opgenomen door de slijmvliezen in je mond, en zo komt het al snel in jouw lichaam terecht. En het probleem met fluoride is dat het niet door het lichaam afgebroken kan worden, en het probleem dus zal opstapelen.

Ook zijn er vele onderzoeken gepubliceerd die een relatie zien tussen het gebruik van fluoride en o.a. vruchtbaarheidsproblemen, slaapproblemen (met name de aanmaak van melatonine in de Pijnappelklier die door fluoride kan verkalken), hoofdpijnen, problemen met het centraal zenuwstelsel, ME, CVS, algemene vermoeidheid, problemen met de lever en blaas, hartproblemen en (borst) kanker.

Er zijn veel mensen geschokt over de mogelijk nadelige werking van fluoride in het lichaam. Zo lieten 600 tandartsen en andere experts in 2007 al weten dat zij niet langer gebruik wensen te maken van fluoride houdende producten in hun praktijk.

 

 

Wel of geen fluoride houdende tandpasta?

Of jij nu een voorstander bent van het gebruik van fluoride of niet, dat is een keuze die ieder zelf zal moeten maken. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven die natuurlijk, fluoride vrij en dierproefvrij zijn op de markt voor wie niet langer gebruik wenst te maken van fluoride houdende producten. En leg het vooral eens voor aan je tandarts als jij met vragen zit, het kan namelijk zo zijn dat jouw gebit speciale zorg nodig heeft, en daar kan jouw tandarts jou het beste over adviseren.

Zelf ben ik het gebruik van fluoride houdende tandpasta aan het afbouwen, en maakt ik vooral vaak gebruik van natuurlijke tandpasta’s. En ben ik erg benieuwd wat het effect hiervan is op mijn gebit. Het is namelijk zo dat ik op ben gegroeid met fluoride houdende tandpasta’s en ik het dus al jaren binnen krijg. Mijn gezondheid is mij dierbaar, en ik wil zo veel mogelijk onnodige risico’s vermijden. Tot die tijd hoop ik dat de tandpasta tubes in Nederland net als de tubes in Amerika voorzien gaan worden van een etiket met daarop waarschuwingen voor het product.

 

 

Natuurlijke en fluoride vrije tandpasta’s

Zoals ik eerder al aangaf zijn er gelukkig al aardig wat merken die natuurlijke tandpasta’s zonder fluoride verkopen. Denk hierbij aan merken als Weleda*, Dr. Hauschka, Jason, Lush, en Lavera*. Ze zijn online en in diverse gezondheidswinkels te koop. Maar ook de drogisterijen en supermarkten verkopen steeds meer merken zonder fluoride.

Merken met een * zijn twijfelachtig als het op dierproefvrij zijn aankomt.

 

 

Wat zijn goede fluoride vervangers?

Zelf kan je thuis ook aan de slag met het maken van eigen tandpasta’s. Zo zou o.a. Neem een sterke zuiverende werking hebben en antibacterieel zijn. En is het dus een goed alternatief als mondwater. Ook vind je op internet recepten om zelf tandpasta te maken van bijvoorbeeld kokosolie. Regelmatig spoelen met biologische kokosolie en sesamolie zijn bewezen effectief tegen mondgeur, bacteriën en plak. Wat ook beter is voor je tanden is het minderen van fruitsappen uit pak en het eten van suiker, deze tasten ook je tanden aan.

 

Enkele voorbeelden van fluoride vervangers

↠ Natriumwaterstofcarbonaat (ook wel baking soda genoemd)
↠ Zeezout
↠ Water
↠ Propolis
↠ Eventueel kruiden voor frisse smaak, zoals mint

 

Propolis

Propolis wordt gemaakt door bijen (en dus helaas niet geschikt voor de vegans onder ons). Het is door de bijen gemaakt door eigen speeksel, bijenwas, stuifmeel aan het hars van een boom toe te voegen. De bij maakt dan zelf het stofje propolis aan. Het wordt gezien als een natuurlijk antibioticum, en werkt hierdoor goed tegen tandplak en tandvleesontsteking. O.a. Green People heeft een tandpasta met propolis.

Voordelen van propolis:

• Voor gevoelige tanden en tandvlees
• Effectieve antibacteriële werking
• Munt-vrij en dus goed voor homeopathisch gebruik
• Geschikt voor bloedend en ontstoken tandvlees
• Voorkomt tandplak

 

 

Mijn mondverzorginsroutine

Sinds ik mij meer in de ingrediënten van tandpasta aan het verdiepen ben. -Dit kwam ongeveer tegelijkertijd met mijn overgang naar dierproefvrije cosmetica.- Ben ik de Toothy Tabs van Lush gaan ontdekken. En deze vind ik eigenlijk behoorlijk fijn. Jaren geleden heb ik al eens een natuurlijke tandpasta van Dr. Hauschka geprobeerd. Maar verder ben ik echt een newbie als het op natuurlijke tandpasta’s aankomt. Wel vind ik het leuk om te delen wat ik nu gebruik.

Ik ben dol op de Toothy Tabs van LUSH. Limelight, Bling! en vooral Oral Pleasure zijn favoriet. Ook de Mouthwash Tabs Pan Galactic Gargle Blaster vind ik heerlijk en verrassend verfrissend. Zo is iedere poetsbeurt letterlijk een tropisch feestje.

 

 

Hoe nu verder?

De gedachte dat een klein beetje innemen van iets wat giftig is niet schadelijk zal zijn, geeft mij eigenlijk de rillingen.

Zoals je merkt kan het zeker geen kwaad om eens aandachtig naar de ingrediënten te kijken van de producten die wij dagelijks gebruiken. En de tandpasta’s zijn wat dat betreft echt nog een ondergeschoven kindje. Fluoride is duidelijk giftig, alleen staat nog niet duidelijk vast in welke hoeveelheden het schadelijk is. Maar de gedachte dat een klein beetje innemen van iets wat giftig is niet schadelijk zal zijn, geeft mij eigenlijk de rillingen. Zeker omdat ik zelf ME heb, mijn Melatonine aanmaak verstoord is en ik mij in meer mogelijke klachten die fluoride kunnen veroorzaken kan vinden (er is namelijk zo onwijs veel over te vinden op internet). En het geeft mij sterk het gevoel dat het aanbevolen wordt door mensen en bedrijven die er baat bij hebben dat mensen fluoride houdende producten kopen.

 

Heb jij er weleens bij stil gestaan wat er in jouw tube tandpasta zit?

 

Kleine disclaimer: Ik ben geen (tand)arts of deskundige, ik deel slechts mijn mening gebaseerd op wat ik tegen ben gekomen in mijn research.